"Jezus gedaan!"

Als ik de ochtend na kerst Luca’s gordijnen opentrek, zijn de achtertuin, straat en daken waarop hij uitkijkt bedekt met een dun laagje sneeuw. Het lijkt wel of er een laagje poedersuiker over de wereld is uitgestrooid. “Kijk, mama, Jezus gedaan!” roept Luca verrukt, en hij begint enthousiast uit te leggen: “Luca ga slapen, dan ga Jezus, en graafmachine en hele grote bak…”

Was Luca’s focus nog maar net van alles uitproberen naar alles nadoen verschoven, nu lijkt hij vooral op zoek naar verklaringen, verbanden en wetmatigheden.  Toen het Sinterklaas was had zwarte piet ’s nachts iets in zijn schoen gedaan, dus nu zal het Jezus wel zijn die voor deze verrassing heeft gezorgd.  Toen hij even later ontdekte dat Lisa een flinke blauwe plek op haar hoofd had (veroorzaakt doordat ze ’s nachts van ons bed was gerold) vroeg hij: “Luca gedaan?”. En toen ze even later op haar knuffel begon te sabbelen concludeerde Luca: “Lisa wil een soepstengel!”

Als…dan… lijkt het devies, en dat leidt tot de nodige generalisatie. Vraag ik naar ‘welke’ oma hij met papa is geweest, zegt hij: “de blauwe!” ('als 'welke', dan 'blauwe'). En als Lisa begint te huilen roept Luca direct: "Ik doet niks!!". Sinds ik hem tijdens een ‘”Luca zelf doen!”-bui’ probeerde af te leiden door over mijn nieuwe baan te beginnen, roept hij regelmatig: “Luca zelf doen, mama nieuwe baan!” De kerstversiering wordt regelmatig uitgezet omdat: “Niet donker! Het is licht! Lampen ga uit!” En laatst trok hij zijn rompertje omhoog, zette de kolf op zijn tepel, en zei: “Luca borstvoenung maken voor Lisa!”. Om even later beteuterd te concluderen: “doet ut niet…”.

Misschien komt het door de doelgroep (kinderen met een lichtverstandelijke beperking) waarmee ik werk, maar Luca doet me regelmatig versteld staan van zijn vermogen tot generaliseren, verklaringen zoeken en oorzaak-gevolg-denken.  Zit ik achter het stuur, klinkt er ineens vanaf de achterbank: “Mama, pas op! Straks ga auto inne water, en dan ga auto vies, en dan ga wasstraat!”  En als ik een paar dagen na kerst buiten kom en alle sneeuw en ijs verdwenen is, kijkt Luca eens goed om zich heen en zegt: “Ijs ga weg! Ijs ga in de lucht! Dizzy en Scoop (Bob de Bouwer, red.) gedaan!” En ja hoor, als ik naar boven kijk zie ik dat de hemel bedekt is met grijze stapelwolken die verdacht veel weghebben van de ijspartij die gisteren nog op de straat te vinden was.